Son yıllarda insan sağlığını tehdit eden hususların başında mikroplastikler geliyor. Bildiğimiz plastiklerin çok çok ufak boyutlarda -bazen gözle görülemeyecek kadar- olan parçacıkları, geçmişte yapılan araştırmalarda kanımızdan tutun da beynimizde bile bulunmuştu. Yapılan yeni bir araştırma, mikroplastiklere karşı artık somut adımlar atılması gerektiğini gözler önüne seriyor.
2022 yılında yapılan bir araştırma, mikroplastiklerin solunum yolunun derinliklerine kadar ulaşabildiğini gözler önüne serdi. “Physics of Fluids” isimli dergide yayımlanan yeni bir araştırma ise solunum yoluna bulaşan mikroplastik miktarının, tahminlerin çok ötesinde olduğunu gözler önüne serdi. Bu çarpıcı araştırmaya yakından bakalım.
“Her hafta bir kredi kartı boyutunda mikroplastik, solunum yollarına karışıyor”
Avustralya, İran ve Bangladeşli bir grup bilim insanı tarafından yapılan araştırma, mikroplastiklerin üst solunum yollarında nasıl taşındığını ve birikim miktarını tespit etmek için özel bir model geliştirdiler. Daha sonra bu modeli farklı boyut ve tiplerde mikroplastiklerle simüle eden uzmanlar, dikkat çekici bir sonuca ulaştılar. Bir insan, saatte 16,2 bit kadar mikroplastik soluyabiliyordu. Bu da bir haftada bir kredi kartı oluşturabilecek kadar çok mikroplastiğin solunması demek.
Tabi burada şöyle bir husus var. Araştırma, her insanın aynı seviyede mikroplastik soluduğu anlamına gelmiyor. Neticede mikroplastik salınımı dünyanın her yerinde aynı değil. Araştırmanın yazarlarından Mohammad S. Islam, solunum hızı arttığı zaman üst solunum yolunda biriken mikroplastik miktarının daha az olduğunu belirtti. Bununla birlikte, 5,56 mikron büyüklüğündeki (araştırmada kullanılan en büyük boyut) mikroplastikler, üst solunum yollarında daha fazla bulunuyordu. Peki ya diğerleri? Onlar gırtlak, soluk borusu ve akciğerlere gidiyordu…
Mikroplastiklerin biriktiği yerler de tespit edildi!
Yapılan araştırma, mikroplastiklerin üst solunum yollarında en çok nerelerde biriktiğini de ortaya koydu. Buna göre, soluduğumuz mikroplastikler en çok burun boşluğu ile yumuşak damak, bademcik, yutak ve dil kökünü içine alan orofarenkste birikiyordu.
Araştırmaya katılan bilim insanlarından YuanTong Gu, “Bu çalışma, soluduğumuz havadaki mikroplastiklerin varlığı ve potansiyel etkileri hakkında daha fazla farkındalığa duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.” ifadelerini kullanarak, bu meselenin ciddiye alınması gerektiğini açıklamış oldu.
