2023 Nobel Edebiyat Ödülü’nü Norveçli yazar Jon Fosse kazandı.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisinde düzenlenen basın toplantısında, Nobel Edebiyat Ödülü’nün “söylenemeyenleri dile getiren yenilikçi oyunları ve nesirleri” dolayısıyla Norveçli yazar Jon Fosse’ye verildiği açıklandı.
Açıklamada, Fosse’nin dünyada oyunları en çok sahnelenen oyun yazarlarından biri olmasının yanı sıra nesirleriyle de giderek daha fazla tanındığı belirtildi.
Jon Fosse kimdir?
Jon Fosse, 29 Eylül 1959’da Norveç’in Haugesund kentinde doğdu.
Bergen Üniversitesinde “karşılaştırmalı edebiyat” okuyan Fosse’nin Norveç dilinin iki yazı standardından biri olan Nynorsk dilinde yazdığı ilk romanı “Raudt, svart “(Kırmızı, Siyah) 1983’te yayımlandı.
İlk oyunu “Og aldri skal vi skiljast (Ve Asla Ayrılmayacağız)” 1994’te sahnelendi.
Romanlar, kısa öyküler, şiirler, çocuk kitapları, denemeler ve oyunları 40’tan fazla dile çevrilen Fosse, ayrıca The Daily Telegraph’ın yaşayan en iyi 100 dahi listesinde 83. sırada yer aldı.
Fosse, “Andvake” üçlemesiyle 2015 İskandinav Konseyi Edebiyat Ödülü’ne layık görüldü.
Ödülü 2022’de Fransız yazar Annie Ernaux kazanmıştı
2022 Nobel Edebiyat Ödülü’nü, “kişisel hafızanın köklerini, yabancılaşmalarını ve kolektif kısıtlamalarını ortaya çıkarmadaki cesareti ve klinik duyarlılığı için” Fransız yazar Annie Ernaux kazanmıştı.
Ernaux’un yazılarında cinsiyet, dil ve sınıf açısından güçlü eşitsizliklerin damgasını vurduğu bir yaşamı tutarlı bir şekilde ve farklı açılardan incelediği, yazarlığa giden yolunun uzun ve zorlu olduğu belirtilmişti.
Nobel Edebiyat Ödülü’nün tarihi
Nobel Edebiyat Ödülü, 1901-2023 yıllarında 116 kez verildi. Toplam 120 kişinin layık görüldüğü ödüllerden 4’ü, ikişer yazar arasında paylaştırıldı.
Nobel Edebiyat Ödülü’nü alan en genç yazar 41, en yaşlı yazar 88 yaşında, ödül yalnızca 17 defa kadın yazarlara verildi.
2006’da Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan Orhan Pamuk, Nobel alan ilk Türk yazar olmuştu.
Nobel Edebiyat Ödülü’nü 2021’de Zanzibar kökenli romancı Abdulrazak Gurnah kazanmıştı.
